Wat als een werknemer bij ziekte niet meewerkt?

Als een werknemer zich niet aan de ziektevoorschriften houdt, wat dan?

Er bestaan nogal veel misverstanden over de maatregel die een werkgever kan opleggen aan een werknemer als het gaat om ziektevoorschriften. Veel werkgever willen het loon meteen stopzetten. Weer andere werkgevers willen zelfs ontslag op staande voet geven. Wat is nu het beste om te doen?

Het beste kun je bij de eerste keer een waarschuwing geven dat het loon opgeschort (dus niet stopgezet) gaan worden als de werknemer de ziektevoorschriften niet naleeft. Dat schrijft de wet uitdrukkelijk voor. Opschorten van het loon is dus iets anders dan stopzetten van het loon. Pas in bijzondere gevallen mag je het loon echt stopzetten. Dat mag dan voor de periode dat de werknemer bijvoorbeeld zonder deugdelijke grond weigert passende arbeid te verrichten. Let op: ook dat mag alleen na een waarschuwing. Ontslag op staande voet gaat een heel stuk verder en houdt in de praktijk zelden stand in dit soort situaties. Het is dus niet aan te bevelen voor het enkele overtreden van de ziektevoorschriften. In combinatie met andere dingen kan het natuurlijk anders liggen.

Natuurlijk begrijp ik heel goed dat je als werkgever tot het opleggen van een maatregel wenst over te gaan. Als een werknemer niet komt opdagen op het spreekuur van de bedrijfsarts, moet je in beginsel wel het loon doorbetalen. En het spreekuur van die arts betalen. En dat voelt natuurlijk niet goed. Als jurist ben ik wel benieuwd waarom een werknemer niet op het spreekuur komt opdagen. In veel gevallen zal de werknemer een reden hebben om niet naar het spreekuur te gaan. Het kan van alles zijn. De vraag is wel of die reden legitiem is en of die niet vooraf gemeld had kunnen worden. Van een werknemer mag immers verwacht worden dat hij zich positief opstelt en zich tijdig afmeldt voor een spreekuur. Als een werknemer dat niet doet, handelt hij niet in lijn met goed werknemerschap. Een waarschuwing en later een opschorting van het loon ligt dan voor de hand.

Juridisch gezien is het in ieder geval zeer verstandig om wel actie te ondernemen. Als je dat niet doet, kan het UWV bij einde wachttijd (104 weken) besluiten dat je te weinig gedaan hebt aan re-integratie. Dat leidt ertoe dat het UWV kan beslissen dat de werknemer geen uitkering krijgt, maar dat jij het loon tijdens het derde ziektejaar ook nog moet doorbetalen. Dat is de zogenoemde loonsanctie. Tijdens het derde ziektejaar geldt het opzegverbod ook, zodat ontslag tijdens die periode ook niet voor de hand ligt.

Wat dan? Ik raad aan met de werknemer in gesprek te gaan en te achterhalen waarom hij of zij niet op het spreekuur van de bedrijfsarts is gekomen. Meestal zit hem of haar iets dwars. Probeer dat op tafel te krijgen en op te lossen. Mocht dat niet lukken of mocht er een niet legitieme reden aangevoerd worden, geef dan de schriftelijke waarschuwing aan die werknemer.

En verder? Zorg dat je ziektevoorschriften op orde zijn. Te vaak zie ik dat er geen voorschriften zijn of dat die voorschriften niet up-to-date zijn. Ze voorzien slechts in een paar formaliteiten over de ziekmelding zelf, maar niet over het sanctiebeleid en allerlei handige instrumenten om een werknemer te bewegen de voorschriften na te komen. Natuurlijk voorkom je niet dat een werknemer de voorschriften naast zich neerlegt (om welke reden dan ook), maar je beperkt het aantal gevallen wel. En bovendien kun je wel meteen de goede sancties toepassen.  Dat voorkomt een heleboel ellende.

Advies of vragen over een sanctie bij ziekte? Bel Van Alten Juridisch Advies op 0166 60 36 60.